تاثیر متقابل خستگی و ساختار کف پا بر ویژگی های کینماتیکی راه رفتن

کف پای صاف از جمله ناهنجاری های بسیار شایع است. ناهنجاری های آناتومیکی می توانند موجب تغییر متغییرهای کینماتیکی مفاصل پا گردند که در نتیجه با بروز الگوی متفاوت راه رفتن همراه می شود. شناسایی کم و کیف متغییرهای تحت تاثیر این ناهنجاری ها در توانبخشی افراد مبتلا به کف پای صاف موثر است. با توجه به تغییر رابطه طول-تنش در عضلات پای فرد مبتلا به کف پای صاف احتمال بروز خستگی بیشتر در این افراد وجود دارد. از آنجا که مطالعات کمی درباره اثرات خستگی روی تغییرات کینماتیکی راه رفتن وجود دارد، نتایج این مطالعه می تواند اطلاعات مفیدی در این زمینه ارائه دهد. هدف این مطالعه بررسی اثرات خستگی بر تغییرات الگوی کینماتیکی اندام تحتانی افراد دارای کف پای صاف در مقایسه با افراد سالم در حین راه رفتن است. تعداد 10 نفر دانشجوی مرد با میانگین سنی ( 16/2±4/24) و میانگین قد(31/4 ± 26/177) و وزن (43/17 ± 81/93) در گروه افراد با کف پای صاف و نیز تعداد 10 نفر دانشجوی مرد با میانگین سنی (32/2 ± 86/25) و میانگین قد (71/27 ± 6/168) و میانگین وزن (93/26 ± 13/78) درگروه کنترل _ افراد سالم _ مورد مطالعه قرار گرفتند . ابتدا اندام پا، ساق، ران و لگن افراد با استفاده از 16 عدد مارکر منعکس کننده نور شناسایی شدند. سپس آزمودنی ها در یک مسیر کالیبره شده راه رفتند و با استفاده از سیستم آنالیز حرکتی vicon متغیرهای کینماتیکی مفاصل مچ، زانو و ران اندازه گیری و تجزیه و تحلیل شد. اندازه مارکرها به قطر mm14 بوده و بر اساس مدل plug-in-gait بر روی بدن نصب شدند. هر آزمودنی 5 بار تست راه رفتن را تکرار نمود. سپس آزمودنی ها با استفاده از یک پروتکل خستگی عملکردی، خسته شدند. برای مقایسه پیش آزمون ها بین دو گروه و نیز برای بررسی میزان تغییرات بین گروهی، از آنالیز واریانس چند متغیره استفاده شد. آنالیز داده ها در spss 18 با سطح معناداری 05/0p= انجام شد. پس از خستگی نیز تست راه رفتن برای هر آزمودنی تکرار شد. تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که طی پیش آزمون، در افراد کف پای صاف، دامنه حرکتی مفاصل مچ پای راست در پروپالژن(00/0p=)، زانوی پای راست در میانه استانس (007/0p=)، ران پای راست در میانه استانس (002/0p=) و پروپالژن (008/0p=)، مچ پای چپ در میانه استانس (00/0p=)، زانوی پای چپ در پروپالژن (024/0p=)، ران پای چپ در تماس پاشنه 001/0p=) و میانه استانس (05/0p=)، بیشتر از افراد نرمال است. همچنین در افراد کف پای صاف طی پیش آزمون، در مچ پای راست در تماس پاشنه (014/0p=) و زانوی پای راست در میانه استانس (02/0p=)، دامنه حرکتی کمتری نسبت به افراد نرمال داشتند. افراد کف پای صاف طی پیش آزمون، طول قدم بلندتری نسبت به افراد نرمال داشتند (02/0p=). در افراد نرمال در پس آزمون، دامنه حرکتی مفصل ران پای راست در میانه استانس (037/0p=) و ران پای چپ در پروپالژن (00/0p=) و میانه استانس (00/0p=)، بیشتر از پیش آزمون این افراد بود. در افراد کف پای صاف، در پس آزمون، دامنه حرکتی ران پای راست در تماس پاشنه (039/0p=) و میانه استانس (042/0p=) و ران پای چپ در تماس پاشنه (015/0p=)، بیشتر از پیش آزمون این افراد بود. دامنه حرکتی زانوی پای چپ افراد کف پای صاف در پیش آزمون، نسبت به پس آزمون آنها، بیشتر بود (00/0p=). افراد کف پای صاف در پس آزمون، سرعت راه رفتن سریعتری در پای راست (049/0p=) و پای چپ (049/0p=)، طول گام بیشتری در پای چپ (017/0p=) و زمان قدم کوتاه تری (02/0p=) نسبت به پیش آزمون داشتند. مقایسه دامنه حرکتی مفاصل بین دو گروه نشان داد که دامنه حرکتی مفاصل افراد نرمال، در ران پای چپ، در میانه استانس (00/0p=) و پروپالژن (00/0p=) بیشتر از افراد کف پای صاف است و در مفصل زانو، افراد کف پای صاف در پروپالژن، دامنه حرکتی بیشتری نسبت به افراد نرمال دارند (00/0p=). با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، می توان نتیجه گرفت خستگی عضلات، موجب ایجاد تغییر در کینماتیک راه رفتن شده و متعاقب آن می تواند باعث ایجاد انحرافات از الگوی طبیعی راه رفتن گردد و نقش اصلی پا در راه رفتن را که انتقال مناسب نیروهای عمل و عکس العمل بین بدن و زمین می باشد را تحت تاثیر قرار داده و به دلیل تغییر در زوایای مفاصل و به طبع تغییر جهت زوایای نیروهای عمل و عکس العمل وارد شده به مفاصل، باعث عدم کارآیی پا و متعاقبا گرایش بیشتر به سمت آسیب اندام تحتانی شود.